بهار و افزایش رقص گلهای کوکنار
محمداسحاق فیاض محمداسحاق فیاض

 

باگرم شدن هوا همانطوری زارعت در کشور رونق تازه ای می گیرد، کشت کوکنار و پرورش آن نیز رونق بسیاردارد، هرچند در این فصل کمتر کوکنار کشت می شود، زیرا این گیاه افیونی در مناطقی کشت می شود که کشت پاییزه در آن رواج دارد و گرم سیراست، اما برخی از مناطق سرسیرکشور در اوایل بهار به کشت کوکنار رو می آورند. از سال 2008 ب ه بعد شاید هیچ مناطق سرد سیری زیرکشت کوکنار نمی رفت، اما مسال گزارش ها حکایت از آن دارد که کشت این گیه افیونی افزایش یافته و حتی مناطق سرد سیر را هم در بر گرفته است.

سازمان ملل متحد در یک گزارش تازه ای می نگارد که بیسوادی در افغانستان پیکار با مواد مخدر را دشوار ساخته است و دولت اراده سیاسی در نابودی این پدیده ندارد. این سازمان  نوشته است که کشت  کوکنار در افغانستان در سال روان میلادی نسبت به سال های 2007 و 2008 میلادی افزایش یافته است وافراد قدرت مند در افغانستان نیز درامدهای فراوانی از قاچاق موادمخدر به دست میاورند و حکومت اراده ی سیاسی برای نابود سازی این پدیده ندارد. در گذشته 20 ولایت افغانستان عاری از مواد مخدر بود، اکنون به نظر میرسد که کشاورزان در شماری از این ولایت ها در حال روی اوردن دوباره به کشت کوکنارهستند. این گزارش هشدار می دهد که افزایش کشت خشخاش در افغانستان به گونه ی روشن بر ناامنی ها در این کشور خواهد افزود و بیسوادی در افغانستان پیکار با موادمخدر را برای نهادهای حکومت دشوار ساخته است.

همانطوری که در این گزارش نیز آمده است، 2007  و 2008 اوج سیرصعودی کشت کوکنار در افغانستان بود و بعد از آن سیر نزولی پیدا کرد،طوری که 20 ولایت در افغانستان از کشت کوکنار پاکسازی شد. اما روند سیر نزولی فقط دو سال دوام پیدا کرد، یعنی سال های 2009 و 2010 روند نزولی ادامه یافت، اما در سال2011 باردیگر روند صعودی خود را آغاز کرد. در سال 2011 گزارش غیر منتظره ای از افزایش مواد مخدر در کشور نشر گردید که همگان را به تعجب واداشت، زیرا در گزارش سازمان ملل آمده بود که تولید موادمخدر شصت و یک درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است زیرا در افغانستان در این سال پنجهزار و هشتصد تن تریاک تولید کرده بود. دلیل این که چرا تولید موادمخدر تا این قدر در کشور بالا رفت به این دلیل بود که در کنار تولید موادمخدر از شیره کوکنار، انواع دیگر موامخدر کیمیاوی توسط لابراتوارهای تولید موادمخدر در جنوب کشور تولید می گردید. اما این که چرا تولید موادمخدر این قدر بالا رفت طوری که امسال سبب نگرانی هایی جامعه جهانی گردیده و کشاورزان دوباره به کشت کوکنار روی آورده اند، این است که قیمت جهانی موادمخدر باردیگر فوق العاده بالا رفته و افزایش قیمت مافیای بین المللی و کشاورزان را باردیگر به وسوسه انداخته است.

ضراراحمد مقبل وزیر مبارزه با مواد مخدر می گوید: "قیمت مواد مخدر هم اکنون به تناسب سال گذشته حدود سه برابر بیشتر شده است". در حالی که قیمت این مواد افیونی بالا رفته است، تقاضا برای تولید و مصرف مواد مخدر در داخل و هم در خارج  کشور بیشتر شده و افزایش سه برابری قیمت آن، هم کشاورزان و هم مافیای بین المللی قاچاق مواد مخدر را تشویق به افزایش بیشتر این مواد می کند. اوهم چنین دلیل افزایش قیمت تریاک در بازارهای جهانی را گستردگی فعالیت های مافیایی مواد مخدر دانست که بازار جهانی این مواد را در دست دارد و قیمت آن را به دلخواه خود تعیین می کنند. مافیای موادمخد که اهریمنی ترین تشکیلات را دارند و در سراسر جهان گسترده هستند افغانی نیستند، مافیا هشتاد درصد سود مواد مخدر را به جیب می زنند و در کشورهای همسایه ما که به شاهراه ترانزیت مواد مخدر تبدیل شده اند، بیشترین شبکه های مافیایی مواد مخدر در در این کشورها فعالیت می کنند. براین اساس مافیا براساس سودی که خود در جیب می زنند، به دلخواه خود قیمت موامخدر را در سطح جهان تعیین می کنند و بالا و پایین می برند.

تا پیش از این گزارش آمارها نشان می داد که در ساب جاری کشت کوکنار در کشور ممکن است 7 درصد افزایش یافته باشد، اما گزارش جدید سازمان ملل و نگرانی های جدی برخی کشورها و سازمان ملل از گسترش کشت کوکنار نشان می دهد که میزان کشت کوکنار در کشت در سال به مراتب بیشتر از آماری است که قبلا داده بود. دو ماه پیش در وین یک نشست بین المللی در مورد افزایش موادمخدر در جهان برگزار گردید. بان کی مون دبیر کل سازمان ملل در این اجلاس با اشاره به معاهده پاریس، گفت:"باوجود تلاشهای انجام شده، هنوز قاچاق مواد مخدر از افغانستان یک نگرانی جدی است".هشدار بان کی مون در وین بیشتر به کشورهای اروپایی بود که قدم های جدی تری را برای مبارزه با موامخدر در افغانستان و اروپا بردارد و دولت افغانستان نیز در این راستا همت گمارد. اما آنچه که در این گزارش شده این است که حکومت افغانستان اراده سیاسی قوی را در امر مبارزه با موامخدر و کشت کوکنار ندارند و یا قادر نیست در این راستا گامهای اساسی را بردارد. به نظر می رسد غفلت مهمی دیگری که در مبارزه با موامخدر صورت گرفته این است که لابراتوارهای تولید موادمخدر در مناطق نا امن افغانستان مورد هدف قرار نمی گیرد، اگر دولت افغانستان و ناتو این لابراتوارها را بمباران کند در تولید موامخدر کاهش زیادی رخ خواهد داد، اما تا زمانی که این  لابراتوارها در مناطق نا امن فعال باشد کاهش تولید موامخدر کار واقعا دشوار و سخت است و با این گونه هشداره ا راه بجایی نخواهد برد. اما این که چرا این لابراتوار ها نابود نمی شود، ریشه در عواملی دارد که در گزارش سازمان ملل نیز به آن اشاره شده است و آن این است که صاحبان قدرت در قاچاق موامخدر دست دارند و در واقع لابراتوارهای موجود مال صاحبان قدرت در کشور هستند که نمی خواهند این دستگاهها نابود گردد.

برخی از کار شناسان معتقد که افزایش قیمت تریاک همزمان با فصل کشت کوکنار نبوده است و گرنه کشت کوکنارهم بیشتر از آنچه که حالا است، افزایش پیدا می کرد و اگر وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند ممکن است باردیگر مقامات افغانی و بین المللی در امر مبارزه با موامخدر توان مقابله کارآمد را برای مبارزه با موامخدر از دست بدهند. زیرا همانطوری که در گزارش هم آمده است، گسترش کشت کنار و نیز تولید موامخدر ارتباط تنگاتنگی با روند آشوب ها و خشونت ها در جنوب افغانستان دارد، زیرا در طول بیش از ده سالی که از مبارزه بین المللی با موادمخدر در افغانستان می گذرد، فقط شمال و شمال شرق کشور از کشت کوکنار پاکسازی شده است و زمین های جنوب و جنوب شرق همچنان آلوده به این ماده افیونی است. در این مناطق نه تنها مافیا و طالبان کشاورزان را تشویق به کشت کوکنار می کنند که مقامات محلی نیز در تشویق کشارزان برای کشت کوکنار نقش دارند.

به هرحال آنچه در راستای مبارزه با موامخدر چالش ایجاد کرده است که  صاحبان قدرت هستند که اجازه  نمی دهند افغانستاتن از آلودگی پاسازی گردد، زیرا بیشترین منبه درآمد از این طریق دارند و در حکومت هم شریک هستند.


April 25th, 2012


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
گزیده مقالات